Kỹ thuật Shadowing là một phương pháp hiệu quả giúp cải thiện kỹ năng Speaking vượt trội. Đối với kỹ năng Speaking, để có thể làm tốt ở kỹ thuật này thì cần phải có một nền tảng phát âm chuẩn. Việc phát âm chuẩn là điều kiện tiên quyết để chúng ta ghi điểm trong bài thi IELTS Speaking và xa hơn là ‘làm chủ’ bất cứ ngôn ngữ nào. Vậy, làm thế nào để cải thiện Phát âm, và Shadowing là gì?
Sau đây WISE ENGLISH chia sẻ cho bạn ngay bí quyết luyện phát âm đúng, chuẩn bằng phương pháp “Shadowing” (Tạm dịch: Bắt chước phát âm)
I. Shadowing là gì?
1. Định nghĩa Shadowing là gì?
Shadowing (Kỹ thuật cái bóng) là kỹ thuật bắt chước âm (sound), độ nhấn nhá (stress) và ngữ điệu (intonation) của người bản xứ ngay sau khi nghe họ phát âm.
Đây là một phương pháp tương đối mới mẻ về học tiếng Anh. Kỹ thuật này không được nhiều người biết nhưng lại có hiệu quả trong việc luyện tập ngữ điệu, nhịp điệu, cách phát âm của người bản xứ ngay khi nghe họ phát âm.
Khác với những kỹ thuật nghe và lặp lại khác, với Shadowing bạn sẽ không chờ nghe hết cả câu và sau đó mới nhắc lại những gì Speaker nói. Thay vào đó, bạn và người nói gần như sẽ nói đồng thời, cụ thể, bạn bắt chước hoàn toàn ngữ điệu, cách họ ngắt câu, luyến láy của họ.
Việc sử dụng kỹ thuật này có thể giúp mọi người tự luyện speaking được ở nhà. Ưu điểm là dễ thực hiện, giúp mọi người có thể đồng thời luyện được kỹ năng nghe và nói cùng lúc.
Xem thêm: Trung tâm tiếng anh hà nội chất lượng
2. Cách thức hoạt động của Shadowing
Trong kỹ thuật Shadowing, thời gian phản ứng từ lúc nghe một từ đến khi phát âm từ đó có thể chỉ kéo dài trong 254 mili giây thậm chí ngắn còn 150 mili giây. Khi một người lặp lại những từ nghe được, họ cũng đồng thời tự động phân tích cú pháp và ngữ nghĩa của những từ đó.
Không chỉ là việc đơn thuần đọc to một số từ ngữ, quá trình lặp lại trong kỹ thuật nói nhại đòi hỏi người nói phải phân tích, xử lý thông tin và bắt chước lối diễn đạt của những nội dung nghe được.
3. Shadowing dành cho ai?
Shadowing không kén chọn, bạn không nhất thiết phải đạt một trình độ tiếng Anh nhất định mới có thể áp dụng. Bạn hoàn toàn có thể bắt đầu từ con số 0.
Hãy thử tượng tượng việc bạn luyện tập Shadowing giống như cách một em bé bắt đầu học nói trước khi hiểu được những gì mình nói ra. Tới lúc bạn đã có một vốn kiến thức nhất định và hiểu được những gì mình nói, thì Shadowing đã giúp cho ngữ điệu của bạn tốt hơn nhiều rồi.
4. Lợi ích
Nói trôi chảy tự nhiên
Shadowing giúp tạo ra những liên kết trong bộ não khi thiết lập những âm thanh, từ ngữ và câu một cách nhanh và chính xác, giống như một phản xạ thần kinh. Điều này rất quan trọng nếu chúng ta muốn trau dồi vốn tiếng Anh cao hơn dựa trên nền tảng là sự trôi chảy và tự nhiên, gần như là một phản xạ về ngôn ngữ.
Phương pháp này giúp chúng ta bỏ thói quen tự dịch qua lại trong đầu giữa tiếng Việt và tiếng Anh trước khi thực sự phản ứng. Thói quen này chính là rào cản cho việc tiếp thu và giao tiếp tiếng Anh. Bạn có thể đọc thêm các cách loại bỏ thói quen dịch trong đầu.
Phát âm chuẩn
Chúng ta đều biết, để phát ra các âm tiếng Anh đòi hỏi chúng ta phải vận động môi, lưỡi, răng và cổ họng khác hẳn với các âm tiếng Việt quen thuộc. Chúng ta không nói được chuẩn đơn giản vì cơ thể chúng ta chưa quen với điều đó.
Khi thực hành lặp lại, cố gắng bắt chước y hệt những âm thanh tiếng Anh, chúng ta cũng đang luyện tập cho cơ thể quen với việc tạo ra các âm này, không áp dụng những quy tắc phát âm tiếng Việt với tiếng Anh nữa, xây dựng được giọng tiếng Anh gần với giọng bản ngữ.
II. Phương pháp luyện tập kỹ thuật Shadowing
1. Bước 1: Chọn tư liệu nghe
Trong kỹ thuật Shadowing, việc chọn tư liệu nghe để nhại theo là cực kỳ quan trọng. Để lựa được nguồn tư liệu nghe phù hợp, cần xem xét đến nhiều yếu tố ảnh hưởng đến độ khó của một bài nói như:
- Thứ nhất, độ dài của bài nói (Length): Yếu tố này ảnh hưởng trực tiếp đến thu nhận thông tin của bạn, thời gian bài nói càng kéo dài, lượng thông tin phải tiếp nhận càng lớn và đòi hỏi não bộ phải hoạt động nhiều hơn.
- Thứ hai, tốc độ của bài nói (Speed): Lượng từ có thể nghe được mỗi phút (word per minute) thay đổi tùy thuộc nhiều yếu tố chẳng hạn như trình độ ngôn ngữ, sự quen thuộc với chủ đề nghe… Đối với những người mới bắt đầu học ngoại ngữ, tốc độ bài nói tăng có thể khiến mức độ nghe hiểu thông tin đi xuống do chưa luyện được phản xạ nghe-hiểu hoặc não bộ không có thời gian để xử lý thông tin.
- Thứ ba, độ khó của các từ xuất hiện trong bài nói (Difficulty of words used): Yếu tố này không chỉ ảnh hưởng đến khả năng nghe hiểu khi nghe mà còn tác động đến tốc độ nói và sự trôi chảy khi bắt chước những thông tin đã nghe trong bài. Nếu bài nói có nhiều từ vựng quen thuộc, sẽ hiểu được thông tin và nói theo dễ dàng hơn nhiều. Ngược lại, trong một đoạn có nhiều từ ngữ chuyên ngành, ít xuất hiện, bạn chỉ biết lặp lại một cách vô thức mà không hiểu nội dung mình đang nghe/nói.
- Thứ tư, trọng âm và ngữ điệu trong câu (Stress and Intonation): Lặp lại thông tin đã nghe, đây là một trong những yếu tố khó bắt chước nhất. Nguyên nhân của điều này là do hệ thống trọng âm, ngữ điệu của ngôn ngữ mẹ đẻ đã thiết lập vững chắc trong não bộ của người học khiến bạn không thể dễ dàng chỉnh sửa thậm chí áp dụng những âm đó vào ngoại ngữ mình đang học.
Vì vậy, những bài nói mà người học chọn để luyện tập kỹ thuật Shadowing khi chon tư liệu cần đáp ứng những tiêu chi:
- Độ dài vừa phải, khi mới bắt đầu đoạn nói không nên kéo dài quá 2-3 phút.
- Video/audio phải có transcript để giúp người học theo kịp thông tin được nói trong bài
- Nên là những video do người bản xứ nói (ví dụ như phim, chương trình thực tế, bài diễn thuyết…)
- Chủ đề của bài nói nên có sự quen thuộc nhất định vơi người học, tránh chủ đề khó, nhiều từ chuyên ngành.
2. Bước 2: Nghe & Nghiên cứu transcript
Khi thực hành kỹ thuật Shadowing, bạn không nói nhại ngay lập tức mà phải có sự chuẩn bị để hiểu được những nội dung trong bài nói của người bản ngữ, đây chính là bước nghiên cứu transcript (tức là những nội dung nói trong video/audio đều được trình bày dưới dạng chữ để thuận tiện cho quá trình theo dõi).
Khi nghiên cứu transcript, nhiệm vụ của bạn là tra từ điển, ghi chép và ghi nhớ tất cả các từ /cách diễn đạt mới lạ xuất hiện trong bài. Càng hiểu nội dung nói bao nhiêu, quá trình nghe – lặp lại càng dễ dàng bấy nhiêu.
3. Bước 3: Nghe & Nói theo giống y hệt với tốc độ Audio
Luyện tập từng câu
- Để bắt đầu tập Shadowing, các bạn hãy luyện tập chậm từng câu. Bật audio lên, nghe kỹ cách phát âm của người bản xứ (trọng âm, nguyên âm, phụ âm, âm đuôi) rồi dừng audio lại để bắt chước (phát âm thật to rõ ràng).
- Nếu bạn thấy chưa giống, hãy làm lại như trên 1 vài lần nữa. Và như mình nói, hãy chú ý vào các âm chi tiết nhé! Nếu vẫn chưa thấy giống, mình thường tra từ điển để viết ra âm cụ thể – cách cuối cùng nhưng luôn đảm bảo hiệu quả 100%.
- Các bạn hãy tập Shadowing như vậy với khoảng 2 đến 3 đoạn, sau khi đã có thể bắt chước phát âm nhanh hơn.
Tăng tốc độ luyện tập
Lúc này, bạn có thể mở cho audio chạy (tốc độ chậm) từ đầu đến cuối để mình bắt theo. Bằng cách này các bạn sẽ dần cảm nhận được cách ngắt nghỉ trong khi nói cũng như ngữ điệu. Nếu thấy nhanh thì có thể chỉ tập với 1 vài câu 1 lúc các bạn nhé. Dù các bạn có tập ở mức nào thì phát âm của mình cũng sẽ dần tiến bộ.
Duy trì đều đặn
Cuối cùng, các bạn hãy duy trì đều đặn luyện tập theo kỹ thuật này nhiều lần trong tuần, chỉ cần 30 phút 1 ngày thôi, và nếu bạn muốn có thể luyện lại bài cũ là sau 1 vài tháng phát âm của bạn đã lên 1 ‘cảnh giới’ khác rồi.
Xem thêm:shadowing là gì Luyện IELTS Speaking từ A đến Z
III. Một số tips để thực hành Shadowing
Chỉ nên thực hành trong thời gian ngắn: Độ dài tốt nhất là khoảng 10 đến 15 phút.
Lặp lại một vài lần. Với cùng một đoạn audio/hội thoại, bạn nên lặp lại 2 – 4 lần để nhuần nhuyễn.
Đảm bảo rằng bạn có hứng thú với nội dung đang nghe: tìm những chủ đề phù hợp với trình độ và sở thích sẽ giúp bạn ôn luyện lâu mà không bị chán.
Kết hợp với những hoạt động khác: Mặc dù cách tốt nhất là ngồi vào bàn học và luyện tập, bạn cũng có thể kết hợp Shadowing khi làm những việc khác trong ngày.
Xem thêm: Khóa học tiếng anh doanh nghiệp
IV. Gợi ý nguồn luyện tập
Đây là một số kênh hữu ích để bạn luyện tập kỹ thuật Shadowing là gì :
- Giọng UK: British vlogger Zoella
- Giọng US: American vlogger Bethany Mota
- Kênh Youtube:
Như bất kỳ cách học nào khác, kỹ thuật này có cả những mặt thuận lợi và khó khăn đối với người học. Tuy nhiên, tính kỷ luật và kiên trì sẽ đem lại kết quả tích cực đến với bạn khi tận dụng triệt để kỹ thuật shadowing và đạt được đến trình độ Speaking mà bạn mong muốn.
WISE ENGLISH mong rằng dưới sự chia sẻ về kỹ thuật Shadowing này sẽ giúp các sĩ tử nhà WISE phát triển kỹ năng Speaking của mình giống như người bản xứ thực thụ. Và hơn hết, chúng tớ mong rằng các bạn có thể giành trọn điểm về cho mình trong các kỹ thi sắp tới nhờ vào việc áp dụng kỹ thuật độc đáo này nhé và để biết thêm Shadowing là gì?
Đừng quên follow Fanpage hoặc Group của WISE ENGLISH để có thể cập nhật thêm nhiều kiến thức cũng như những kỹ thuật luyện các kỹ năng còn lại nhé.
